[English below]
Wonen in een Spookpaleis [Wassenaar]
Krottenkoning
Begin juli 2018 werd de in rap tempo verkrottende ‘buitenplaats’ Ívicke (een door bospark omringd landhuis) aan de Rust en Vreugdlaan 2 in Wassenaar gekraakt. Gebouwd als een klein paradijsje — gedegradeerd tot speeltje van een vastgoedspeculant. Zijn naam is Ronnie van de Putte: een man met een opvallende reputatie in de vastgoedwereld, berucht door het decennialang speculeren met A-locaties en het moedwillig laten wegrotten van rijksmonumenten. In de jaren zeventig en tachtig kreeg hij al de bij-namen de ‘Krottenkoning’ en ‘Van de Beerputte’. Van de Putte is steenrijk geworden met vastgoed kopen en dit weer met winst verkopen, maar nog nooit heeft hij ook maar iets gebouwd of ontwikkeld. Met Bever Holding (het vastgoedfonds van Ronnie en zijn echtgenote Ria) trekt hij al decennialang een spoor van verkrotting en sloopgaten door Nederland en België. Zo laat Ronnie al dertig jaar een voormalig klooster verpauperen in Zeeland en ontstond in maart 2018 opnieuw ophef over de oude manege in Noordwijk, nadat deze voor de derde maal in de brand was gevlogen en het vastgoedbedrijf nog altijd weigert de troep op te ruimen. Over zijn eveneens in Noordwijk gelegen ‘Gat van Pallace’ (waar het Palace Hotel stond) en het Vuurtorenplein ruziet hij ook al jarenlang met de gemeente. In Leiden, een stukje verderop, heeft Ronnie hetzelfde kunstje geflikt met het ‘Gat van Van de Putte’, aan het stationsplein. Tijdens de aftrap voor de landelijke Woonstrijd!-actietour werden het gat en de aangrenzende kantoorflat in 2005 gekraakt en tot Vrijplaats Multipleks gedoopt († 2015). Door gemeentelijke fouten is het niet gelukt om Van de Putte te onteigenen, wat wethouder Van Woensel (VVD) in 2010 deed besluiten om dan maar voor de ‘Krottenkoning’ te zwichten en hem rijkelijk te belonen voor ruim twintig jaar dwarsliggen en de boel opzettelijk stagneren: voor niet minder dan 17,9 miljoen euro!
Autonome woon-werkgemeenschap
Genoeg over die partij die elke week weer met een nieuw schandaal in de media komt en die Wassenaarse vastgoedintrigant, die nu overigens het gros van zijn dagen als een koning in Zwitserland slijt. Laten we het liever hebben over de krakers die hun dagen nu slijten tussen de rijkeluizen in Wassenaar! Immers, ondanks herhaaldelijke verzoeken en een dwangsom opgelegd vanuit de gemeente, blijft Bever Holding elke vorm van verantwoordelijkheid voor het landhuis verzaken en dus besloot de gemotiveerde groep woningzoekenden — die dus wél van aanpakken weet — om het landhuis te kraken. Met hulp van vrienden en familie werd meteen begonnen met het verbeteren van de aanblik van de buitenplaats, die duidelijk zichtbaar is vanaf de drukke autoweg tussen Den Haag en Leiden. Door het weghakken van de overwoekerende struiken en grassen werd de oude bestrating weer zichtbaar en natuurlijk werd ook begonnen met het zwembad uitbaggeren. Inmiddels is een autonome woon-werkgemeenschap ontstaan met werkplaatsen en een concertzaal. Regelmatig kun je bij Huize Ívicke terecht voor voku- en concertavonden en van tijd tot tijd wordt er een festival georganiseerd.
Spoken
Aangewakkerd door verhalen op het internet van glaasje-draaiende jongeren die er spoken zouden hebben zien rondwaren, stond Ívicke ruim voor de kraak in bepaalde kringen al bekend als spookpaleis (wat het als ‘brievenbus’ voor verschillende aan Ronnie gelieerde spook-BV’s in figuurlijke zin ook ooit is geweest). Zo werd op een online-forum beweerd dat een anti-kraker die er jaren terug heeft gewoond ‘aanwezigheid’ zou hebben gevoeld en vervolgens drie maanden opgenomen zou zijn geweest. Het was daarom een geruststelling voor de krakers dat het bonzen op de deuren tijdens de eerste nacht van bezetten niet van een plaaggeest, maar van twee wouten afkomstig was. Tuurlijk: dan schrik je je ook kapot, maar ze hadden geen idee van de krakers en bleken alleen maar op onderzoek uit te zijn in verband met een verdacht voertuig dat in de buurt van het landhuis geparkeerd stond (schoonheidsfoutje van de krakers).
Politieke kletskoek
Vanaf het moment dat de kraakverse villabewoners hun actie in de openbaarheid brachten, volgde de ene positieve reactie op de andere. Maar er waren ook bezorgde stemmen, over hoe de krakers dan precies dachten het tij van verval te kunnen keren. Dat is eigenlijk opmerkelijk, want alleen al door het pand weer te bewonen (de vertrekken te verwarmen en vocht buiten te houden) behoeden de bewoners het landhuis feitelijk voor verder verval. Leegstand brengt immers risico’s met zich mee, bewijst een half afgefikte tuinstoel die de krakers in de serre aantroffen, vermoedelijk aangestoken door één of andere idioot die het er niet mee eens is dat het gebouw bestaat. De krakers, die het huis als hun leefruimte in bescherming nemen, hebben daarentegen (in samenspraak met de brandweer) brandveiligheidsmaatregelen genomen. Kortom: over de aanwezigheid van de krakers kan niemand zich echt drukmaken, toch? Ok, behalve de om principiële redenen gekrenkte rechtse zielen dan natuurlijk.
Wethouder Kees Wassenaar (VVD) is er zo eentje, al had hij tegenover het AD niets negatiefs over de krakers op te merken. Dat is natuurlijk in de eerste plaats te wijten aan het falende beleid van het gemeentebestuur waar hij deel van uitmaakt. Op aandringen van monumentenclubs waaronder Heemschut en het Cuypersgenootschap hebben ze keer op keer beloofd om het rijksmonument van een zekere ondergang te redden, maar ze zijn nooit verder gekomen dan het opleggen van een dwangsom — die kort daarna weer werd ingetrokken. [In maart 2019 jaagt hij erfgoedbehartigers opnieuw tegen zich in het harnas, door als wethouder Ruimte, Wonen en Cultureel Erfgoed aan te kondigen €68.250,- op cultureel erfgoed te willen bezuinigen en de verantwoordelijkheid voor Wassenaarse monumenten dus verder op particulieren af te schuiven, red.]
In het voornoemde interview met de krant, in augustus 2018, houdt de VVD’er de vastgoedboef Van de Putte onvoorwaardelijk de hand boven het hoofd, maar kiest er dus voor om over het ‘krakerstuig’ te zwijgen. Het is algemeen bekend dat de VVD iedere gelegenheid aangrijpt om hun liberale ‘eigendom is heiligdom’ beginsel te ventileren en het criminele label dat ze op de kraakbeweging heeft geplakt te benadrukken, maar als Wassenaar in het interview het verhaal verkoopt dat hij ‘’hoopvol is gestemd’’ over de plannen van Van de Putte — ‘’maar wat zijn plannen precies zijn met het pand weet ik niet’’ — moeten de krakers even heel hard lachen. Als Wassenaar zichzelf al niet geloofd, hoe zit dat dan met die rijke stinkerds waarvan zo velen onder hen hun vertrouwen in hem hebben gesteld? De krakers hebben in ieder geval wél de daad bij het woord gevoegd, door het hoogst noodzakelijke onderhoud te plegen, van het verhelpen van lekkages tot het vervangen van tientallen kapotte ruitjes.
Living in a Haunted Palace [Wassenaar]
King of Slums
Early in July 2018, the rapidly decaying historical manor house and the surrounding wooded park Ívicke at Rust en Vreugdlaan 2 in Wassenaar were squatted. Built as a little paradise — degraded to a real estate speculator’s plaything. His name is Ronnie van de Putte: a man with an eye-catching reputation in the world of real estate, infamous for speculating with prime locations and deliberately letting cultural heritage rot away for decades. In the seventies and eighties he acquired the nickname the ‘King of Slums’ and ‘Van de Beerputte’ (‘beerput’ is Dutch for ‘cesspool’). Van de Putte made a fortune buying real estate and reselling it for profit, but he never built or developed anything. For decades, Bever Holding (the real estate fund held by Ronnie and his wife Ria) has left a trail of slums and urban voids throughout the Netherlands and Belgium. Among Van de Putte’s most noteworthy achievements are the total deterioration of a former monastery in Zeeland (abandoned for thirty years) and inviting the collapse of an old horse stable in Noordwijk, creating quite a stir in March 2018, after the place burnt for the third time and the owner still refused to clean up the mess. Also his “Void of Palace” (where the Palace Hotel was located) and the Vuurtorenplein are an ongoing subject of conflict between Van de Putte and the municipality of Noordwijk. In Leiden, a little further south, Ronnie played the same game with the ‘Void of Van de Putte’, right in front of the train station. In 2005, during the kick-off of the nationwide Woonstrijd! Action Tour (‘Woonstrijd’ means ‘Fight for Housing’), the void and the neighbouring office building were squatted and turned into Vrijplaats Multipleks († 2015). Due to clerical errors, the municipality failed to expropriate the building from Van de Putte, which, in 2010, resulted in councilman Van Woensel (VVD: the liberal party) acquiescing to the ‘King of Slums’ and rewarding him handsomely for twenty years of deceiving the municipality: to the tune of 17,9 million euros!
Autonomous living-working community
Enough about that political party, that typically draws the attention of the media every week with yet another scandal and that slumlord from Wassenaar, who currently spends most of his days like a king in Switzerland. Let’s instead talk about the squatters who now spend their days in between the filthy rich in Wassenaar! After all, despite repeated requests and a periodic penalty payment imposed by the municipality, Bever Holding is still shying away from their responsibilities for the historic mansion, which gave grounds to the motivated group of homeless people — that actually knows how to take care of business — to squat the place. With help from friends and family, they directly started improving the appearance of the terrain, which is easily visible from the busy road between The Hague and Leiden. By cutting away the overgrowing bushes and grasses, the old paving appeared; and of course they started dredging the swimming pool. In the meantime, an autonomous living-working community has emerged, with workspaces and a concert venue. Huize Ívicke regularly opens its doors for activities suchh as people’s kitchen and concert nights, with an occasional festival to boot.
Ghosts
Fuelled by online stories disseminated by superstitious kids playing with ouija boards, Ívicke had already gained popularity as an iconic haunted palace, way before it was squatted (which figuratively speaking actually was the case, since the place had served as a ’mailbox’ for several ghost firms affiliated with Van de Putte). On a web-forum, the last anti-squatter (property guardian occupier) that lived there years ago claimed that the person ‘guarding’ Huize Ívicke before him had sensed a ‘presence’ and was, shortly thereafter, committed to a mental institution for three months. It was therefore quite a reassurance for the squatters that the banging on the doors during the first night of occupying was coming from two cops instead of an evil spirit. Sure, a terrifying experience as well, but it turned out that they didn’t find out about the squatters and that they were only investigating the area because of a suspicious vehicle that was parked close to the property (a minor mistake by the squatters).
Political Nonsense
From the day the brand new villa residents brought their action into the public eye, positive reactions followed one after another. But there were also voices of concern about how the squatters were precisely planning to turn the tide of decay effectively. Quite remarkable actually, because in fact, just by inhabiting the building (heating the chambers and keeping the moisture out) the inhabitants protect the mansion from further decay. Indeed, vacancy entails risks. This was tellingly demonstrated by a partly burnt lawn chair that the squatters found in the sunroom, presumably lit by some lunatic who disagreed with the building’s existence. The squatters on the other hand, protecting the place as their home, have taken fire protection measures in consultation with the fire department. In short, nobody should really worry about the presence of the squatters, right? Ok, except for the in principle mortified rightwing souls of course.
Councilman Kees Wassenaar (VVD) is one of those, but to the AD newspaper he had nothing negative to declare about the squatters. Of course that’s primarily attributable to the failing policy of the municipality he’s part of. Upon the insistence of heritage preservation committees, amongst which Heemschut and the Cuypersgenootschap, time after time they promised to help save Huize Ívicke from otherwise certain doom, but never progressed beyond the imposition of a penalty payment, which was withdrawn shortly after. [In March 2019 he again antagonised the heritage preservation committees, by (as a councilman responsible for Space, Housing en Cultural Heritage) announcing that he wants to cut back €68.250,- on cultural heritage and thus shifting the responsibility for historic buildings in Wassenaar further to private individuals, Ed.]
In the aforementioned newspaper interview, in August 2018, the VVD councilman unconditionally covers for the real-estate crook Van de Putte, but chooses to remain silent about the ‘squatter scum’. It is common knowledge that the VVD seizes every opportunity to vent their liberal ‘private property before everything’ principle and to emphasise the criminal label that they’ve placed on the squatter movement, butwhen Wassenaar comes up with some bogus story in the interview, stating that he’s ’’hopeful’’ about Van de Putte’s plans, ’’but what his plans with the building precisely are I don’t know,’’ the squatters burst into laughter. If Wassenaar doesn’t even believe his own words, then how does it exactly work with all those rich asses, many of whom put their trust in the guy? The squatters however, did turn their words into deeds, by implementing the most urgent maintenance activities, from fixing the leaks, to replacing dozens of small broken windows.